صبح از خانه بیرون میروید و گیاهتان کاملاً شاداب به نظر میرسد، اما وقتی به خانه برمیگردید، پژمرده و غمگین است. پس چرا گیاهان پژمرده میشوند؟ معمولاً به این دلیل که تشنه هستند! بسیاری از گیاهان غیرچوبی تقریباً به طور کامل به فشار آب یا تورگور داخل سلولهای خود متکی هستند تا آنها را ایستاده نگه دارند. با این حال، گیاهان دائماً در حال از دست دادن آب از طریق منافذ کوچکی در برگهای خود (به نام روزنه) در فرآیندی به نام تعرق هستند. در حالی که تعرق برای فتوسنتز حیاتی است و به انتقال مواد مغذی از ریشهها به بقیه گیاه کمک میکند، اکثریت قریب به اتفاق آبی که توسط ریشهها جذب میشود از طریق این فرآیند از بین میرود. در یک روز گرم و خشک (یا پس از چند روز بدون باران یا آبیاری)، تعرق باعث میشود آب بیشتری از دست برود تا اینکه وارد شود، و تعادل آب در گیاه میتواند به هم بخورد. سلولهای دهیدراته شده در برگها و ساقهها دیگر نمیتوانند ایستاده بمانند، و گیاه شروع به پژمردن میکند.
جالب است که پژمردگی نیز باعث کاهش از دست دادن آب میشود، زیرا برگهای آویزان سطح کمتری را در معرض اشعههای تبخیر خورشید قرار میدهند. اکثر گیاهان پس از دریافت آب به سرعت بهبود مییابند، اگرچه دهیدراتاسیون طولانی مدت میتواند کشنده باشد یا باعث مرگ برگها شود.
همچنین تعدادی بیماری گیاهی وجود دارد که به طور جمعی به عنوان “پژمردگی” شناخته میشوند و باعث پژمردگی و تغییر رنگ گیاهان میشوند. این عفونتها میتوانند توسط ویروسها، باکتریها یا قارچها ایجاد شوند و بسیاری از این بیماریها در صورت عدم درمان، گیاه را از بین خواهند برد. اگر یک گیاه پژمرده پس از دریافت آب بهبود نیافت و به طور کلی ناسالم به نظر میرسد، ممکن است یکی از این عوامل مقصر باشد. بسیاری از محصولات غذایی مهم مستعد ابتلا به بیماریهای پژمردگی هستند، اما پرورشدهندگان مدرن گونهها و واریتههای مقاوم برای تعدادی از این گیاهان را توسعه دادهاند.
سرانجام، برخی از گیاهان، به ویژه حبوبات، شبها پژمرده میشوند – پدیدهای که به عنوان نیکتیناستی شناخته میشود. برگهای بسیاری از این گونهها مجهز به رشدهای مفصلی به نام پولوین هستند که اجازه میدهند برگها یا برگچهها در پاسخ به تاریکی و دما پژمرده شوند. فشار تورگور در پولوین عمدتاً توسط یک گیرنده شیمیایی نور تنظیم میشود که باعث میشود آب در شب از مفاصل خارج شود و در طول روز دوباره پر شود. هدف این سازگاری غیرمعمول مشخص نیست، اگرچه مطالعات ژنتیکی نشان میدهند که ممکن است به رشد کمک کند.